Lerarentekort in Midden-Utrecht maakt zij-instromers van cruciaal belang

Er zijn steeds minder leerkrachten beschikbaar vanuit een WW-uitkering. Dit terwijl het aantal vacatures op hoog niveau blijft. Ook in de toekomst zal het lerarentekort aanhouden door de vergrijzing in het onderwijs. Zij-instromers en onderwijsassistenten zijn van cruciaal belang om de tekorten in het onderwijs terug te dringen.

Nog amper leraren in de WW

Het aanbod van leraren vanuit de WW neemt gestaag af in de arbeidsmarktregio Midden-Utrecht. Halverwege 2024 hebben iets meer dan 40 docenten uit het voortgezet onderwijs en iets meer dan 20 basisschoolleraren een WW-uitkering. Halverwege 2021 was het aantal leraren vanuit het voortgezet onderwijs en leerkrachten vanuit het basisonderwijs met een WW-uitkering ongeveer dubbel zo hoog.

In het voortgezet onderwijs is vooral een tekort aan docenten talen (Duits, Nederlands, Frans, Engels en klassieke talen) en exacte vakken (informatica, wis-/natuur-/scheikunde, biologie en techniek). Wat recenter zijn tekorten in maatschappelijke vakken zoals economie en maatschappijleer. Centerdata verwacht dat de tekorten de komende jaren verder toenemen in de exacte vakken, Duits, Frans en de klassieke talen

Stijging aantal basisschoolleerlingen zet extra druk op onderwijs

Het aantal beschikbare werkzoekenden is veel te klein om de grote hoeveelheid vacatures te vullen. Aan het einde van het tweede kwartaal van 2024 stonden er in Nederland ongeveer 720 vacatures open voor docenten voortgezet onderwijs en leraren primair onderwijs. Daar komt bovenop dat uit cijfers van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) blijkt dat het aantal leerlingen nu nog daalt, maar over een aantal jaar weer iets zal toenemen. De vraag naar onderwijs zal dus op termijn niet verminderen.

Vergrijzing in het onderwijs zorgt voor hoge vervangingsvraag

De vergrijzing in de maatschappij en op de arbeidsmarkt manifesteert zich ook duidelijk in de onderwijssector. Onderwijs behoort zelfs tot een van de meest vergrijsde sectoren in Midden-Utrecht. Van de ruim 34.600 werkenden in de sector zijn er ruim 4.100 personen 60 jaar of ouder (12%). Dit maakt het na de transport, overheid en zorg en welzijn de meest vergrijsde sector. De vervangingsvraag zal dus hoog worden de komende jaren en de sector verliest daarmee veel ervaren leerkrachten.

Zij-instromers een van de oplossingen voor lerarentekort

Er zijn oplossingen voor het lerarentekort die al worden ingezet, maar nog intensiever kunnen worden aangepakt. UWV ziet grofweg een drietal oplossingen:

Het opleiden van zij-instromers;
Het aanpakken van de werkdruk onder (startende) leraren;
Het inzetten van onderwijsassistenten.

Gezien momenteel nauwelijks leraren vanuit de WW op zoek zijn naar nieuw werk, is het enthousiasmeren van andere werkzoekenden een belangrijke strategie. UWV zag in het verleden al zij-instromers als leerkracht aan het werk gaan met een achtergrond in administratie, marketing of verkoper detailhandel. Ook onderwijsassistenten worden steeds belangrijker. Zij kunnen bepaalde taken van leraren overnemen en mogelijk de overstap maken naar het leraarschap.

Verhalen van instromers kunnen andere werkzoekenden inspireren om deze keuze ook te maken. Het UWV biedt onder meer leerwerktrajecten aan.

UWV en het lerarentekort

Steeds meer dienstverlening van UWV vindt plaats via het Regionaal Mobiliteitscentrum (RMT) in Utrecht. In Nederland zijn er 35 RMT’s. De RMT’s zijn een initiatief van de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, gemeenten, UWV, SBB, MBO Raad, vakbonden en werkgeversorganisaties. Het Onderwijsloket verstrekt meer informatie over de mogelijkheden voor zij-instromers in het onderwijs. In de regio onder meer Utrecht Leert (provincie Utrecht) en Transvita (provincie Utrecht). Andere meer algemene informatie is te vinden via de volgende links:

Meer informatie over de arbeidsmarkt vindt u op https://www.werk.nl/arbeidsmarktinformatie/